«Восточный» космодромына барачак 18 укучының һәм студентның исемнәре билгеле булды, алар арасында КФУ студенты Тимофей Сенченко да бар. Казан, Кемерово, Краснодар, Самара, Иркутск, Королев, Санкт - Петербург, Пермь, Мәскәү һәм Россиянең башка шәһәрләреннән килгән яшьләр җиңүче булды. «Фәнни Галәм» конкурсының финалына эләгү хокукы өчен быел 320 меңнән артык катнашучы көрәште. Проект Россия Мәгариф һәм фән министрлыгының грант ярдәме белән Фән һәм технологияләрнең дистә еллыгы «Наука побеждать» инициативасы кысаларында гамәлгә ашырыла.
Мәскәүдә, ВДНХның «АТОМ» музеенда, фәнни тикшеренүләр өлкәсенә талантлы яшьләрне җәлеп итүгә юнәлдерелгән «Фәнни Галәм» фәнни-агарту проектының өченче сезонының финал этабы узды.
Конкурс финалында Россиянең 21 шәһәреннән 37 укучы һәм студент катнашты. Алар үз проектларын Россия фәнни-технологик үсешенең өстенлекле юнәлешләренә туры килә торган тугыз тематик тректа тәкъдим иттеләр: «Пилотсыз авиация системалары», «Биоэкономика», «Генетика һәм персональләштерелгән медицина», «Инновацион проектлау», «Мәгълүмати технологияләр һәм зур мәгълүматлар», «Квант технологияләре», «Фәнни фантастика», «Яңа материаллар һәм химия» һәм «Космосны үзләштерү».
«АТОМ» музеенда проектларны яклау нәтиҗәләре буенча эксперт жюри 18 җиңүчене сайлап алды — 9 укучы һәм 9 студент: алар алдынгы югары уку йортларыннан – м.в. Ломоносов исемендәге МДУ, РАНХиГС, Самара дәүләт техник университеты, Пермь милли тикшеренү политехник университеты, А. А. Леонов исемендәге технология университеты, Казан федераль университеты — шулай ук махсуслаштырылган мәктәпләр һәм лицейлардан. Инде ноябрь аенда ук балаларны «Восточный» космодромына фәнни сәяхәт көтә. Җиңүчеләр өчен Россиянең беренче гражданлык космодромы буенча экскурсия уздырачаклар, ракета йөртүчене җибәрү үзенчәлекләре турында сөйләячәкләр.
Җиңүчеләрне бүләкләү тантанасында Россия Федерациясе Фән һәм югары белем министры урынбасары Денис Секиринский катнашты. «Фәнни Галәм» проекты Россия яшьләренең катлаулы бурычлардан курыкмавын һәм реаль фәнни һәм инженерлык чакырулары белән фикер йөртергә әзер булуын күрсәтә. Без яшьләрнең идеяләр тәкъдим итеп кенә калмыйча, аларны гамәли чишелешләргә әверелдерүләрен күрәбез. Талантлы яшьләрне тикшеренүләр һәм эшләнмәләр өлкәсенә җәлеп итү — фән һәм технологияләр унъеллыгының өстенлекле бурычларының берсе», - дип билгеләде Денис Секиринский.
Һәр кейс аналитик фикерләүне, предмет белемнәрен һәм дисциплинаара якын килүне таләп итә. «Росатом» дәүләт корпорациясе партнеры булган «Квант технологияләре» трегында катнашучылар бизнеска һәм финанс өлкәсенә квант технологияләрен гамәлгә кертү концепциясен эшләделәр. «Инновацион проектлаштыру» трегында конкурсантлар атом объектлары белән идарә итүне оптимальләштерү өчен цифрлы чишелешләр тәкъдим иттеләр, ә «Космосны үзләштерү» трегында кече космик аппаратларның җибәрү системалары төзелешен анализладылар.
Финал алдыннан проектта катнашучылар Дубндагы NICA адрон коллайдерында булдылар, анда илнең иң эре фәнни комплексының эш принциплары турында белделәр.
«Фәнни Галәм» финалистлары белемнәре белән генә аерылып тормый. Аларның инде инженерлык фикерләве һәм чынбарлыкны үзгәртү теләге бар. Мондый проектлар Россия фәнен алга этәрәчәк тикшеренүчеләрнең һәм идарәчеләрнең яңа буынын үстерергә ярдәм итә. Безнең өчен аларның идеяләрендә иҗат кына түгел, ә киләчәк өчен дә җаваплылык булуын күрү мөһим», — дип билгеләде Троицкта «Росатом» фәнни фәнни институтының бүлек директоры, фән һәм стратегия буенча директор Николай Климов.
Финалга чыгучыларның эшләренә эксперт жюри — профиль юнәлешләре белгечләре, шулай ук әйдәп баручы яшь галимнәр, фән һәм мәгариф буенча Россия Федерациясе Президенты каршындагы Советның фән һәм мәгариф өлкәләрендә яшьләр эшләре буенча Координация советы әгъзалары бәя бирде: Россия Фәннәр академияса вице-президенты Степан Калмыков, гамәлгә куюда катнашучы, идарәче партнер, 3D Bioprinting Solutions Юсеф Хесуани, Россия квант үзәге фәнни төркем җитәкчесе (РКЦ), универсаль ионлы квант компьютерын эшләүче Илья Семериков, фән һәм стратегия буенча директор – «Росатом» фәнни Институтының Троицкидагы бүлеге директоры Николай Климов, «Атомэнергопроект» (Росатом) генераль директорының проект производствосын тәэмин итү һәм үстерү буенча урынбасары, «Росатом» дәүләт корпорациясенең «Инженерлык проектлаштыру» компетенцияләренең тармак үзәге җитәкчесе Алексей Агафонов, Россия космик системалары генераль директорының фән буенча урынбасары Николай Рябогин, ТАСС редакциясе җитәкчесе Андрей Резниченко, Россия мәгариф академиясенең корреспондент әгъзасы, «Система» Хәйрия фонды президенты Лариса Пастухова, Росатом Квант технологияләре баш белгече, Россия квант үзәгенең фәнни хезмәткәре, МФТИ аспиранты Дарья Сокол, медицина фәннәре кандидаты, «Биннофарм Групп» медицина бүлеге җитәкчесе Наталья Олиферук, «Геоскан» мәгариф проектларын үстерү төркеме җитәкчесе Михаил Гераськин, «Эксмо-АСТ» ИГ Стратегик коммуникацияләр департаментының партнерлык программалары җитәкчесе Ольга Прохорова.
Катнашучыларның карарларын кайбер төп критерийлар буенча бәяләделәр, шул исәптән анализ тирәнлеге, гамәли кулланылыш, нәтиҗәләрнең дәлилләнгәнлеге һәм тәкъдим ителгән карарларның стандарт булмавы.