Кыр сезоны башланды: Татарстан эзләүчеләре «Хәтер вахтасы»н башлап җибәрде
Казанның Җиңү паркындагы Мәңгелек ут янында «Хәтер вахтасы – 2025» республика акциясенә старт бирелде. Яшьләр оешмалары һәм кунаклар сугыштан кайтмаган солдатларны искә алдылар һәм мемориалга чәчәкләр салдылар.
«Хәтер вахтасы» акциясе Татарстан өчен генә түгел, бөтен Россия өчен әһәмиятле вакыйга. Эзләнү хәрәкәтенең эшчәнлеге тирән ихтирам уята, чөнки Бөек Ватан сугышы елларында Ватаныбызны саклау өчен кулдан килгәннең барысын да эшләгән кешеләрнең хәтерен нәкъ менә сез торгызасыз. Бу безнең барыбыз өчен дә зур үрнәк, якты һәм яхшы хәтер», – дип билгеләп үтте Татарстан Республикасы буенча баш федераль инспектор Виктор Демидов.
Баш федераль инспектор барлык катнашучыларны якынлашып килүче бәйрәм – Җиңү көне белән котлады. Шулай ук ул хәзер махсус хәрби операциядә катнашучы ватандашлар ул вакытта Җиңүне яулаган кешеләрнең лаеклы варислары булуына ышаныч белдерде.
«Хәтер вахтасы» акциясенең дөньяда аналоглары юк. Нәкъ менә монда катнашучылар сугыш кырларында да, тылда да сугышкан совет халкының батырлыгы турында сөйлиләр. Илебез тарихын саклап калуга керткән өлешләре өчен һәркемгә рәхмәт белдерәсем килә», – дип өстәде Татарстан Республикасы Яшьләр эшләре министры Ринат Садыйков.
Тантаналы чарада шулай ук «Патриот» республика яшьләрне спорт-патриотик һәм хәрби хезмәткә чакырылуга кадәр әзерләү үзәге» директоры Дмитрий Литвинов, Татарстан Республикасы Дәүләт Советы депутаты – Татарстан Республикасында Россия хәрби-тарихи җәмгыяте башкарма директоры Тимур Камалетдинов, «Форпост» республика үзәге директоры вазифаларын башкаручы Альбина Гуревич, Татарстан Республикасының «Ватан» Берләшмәсе» төбәк иҗтимагый яшьләр оешмасы советы рәисе Коноплев Юрьевич катнашты.
Ачылыш кысаларында Совет солдаты медальонын тапшыру тантанасы узды, аның калдыклары 2024 елның 18 октябрендә Ленинград өлкәсенең Тосненск районы Ручьи авылы янында эзләү эшләре үткәргәндә «Доблесть» төбәкара тарихи-патриотик иҗтимагый оешмасы тарафыннан табылган иде. Медальон кушымтасы нык зыян күргән, ләкин Бөтенроссия мәгълүмати-эзләү үзәге белгечләре ярдәмендә искергән язуларны шифрлый алганнар, сугышчының шәхесе турында дөрес фараз чыгарганнар. Ә ВИПЦ молекуляр-генетик лабораториясендә үткәрелгән ДНК-тикшеренү нәтиҗәләре, Татарстан Республикасының Спас районы Иске Рәҗәп авылында туып үскән, 1905 елгы хәбәрсез югалган кызыл армияче Габдуллаҗан Сабировның шәхесен ачыклап, туганлык мөнәсәбәтләрен расладылар.
Медальонны оныгы Гөлнара Гыйззәтуллинага «Болгар» эзләү отряды командиры, кызыл армияченең гаиләсен эзләүдә булышучы Борис Андреянов тапшырды.
«Узган елның октябрь азагында, 24 нче числода, безгә «Доблесть» эзләү отряды командиры сугышчысы Сабировның язмышын ачыклауда ярдәм итүләрен сорап мөрәҗәгать итте. Районыбыз халкы, изге максат белән сугарылып, чакыруны кабул иттеләр, чөнки эзләү – безнең изге бурычыбыз. Көчебезне берләштереп, без оператив рәвештә эзләргә керештек, һәм озакламый солдатның оныгы табылды. Аның аша без башка туганнар белән элемтәгә кердек, ДНКның тиешле үрнәкләрен алдык, һәм, бәхеткә каршы, барлык нәтиҗәләр дә өметләрне раслады: сугышчы Сабировның язмышы ачыкланды», – дип сөйләде Андреянов.
Татарстан Республикасында төрле яшьтәге 1160 активист 65 эзләү отряды составында ел саен сугыш урыннарында эзләү экспедицияләрендә катнаша, архивларда эшли һәм патриотик эшчәнлек белән шөгыльләнә.
«Хәтер вахтасы – 2025» кысаларында Татарстанның эзләү отрядларының Волгоград, Калуга, Ленинград, Мурманск, Псков, Новгород, Ростов, Тверь, Сахалин, Смоленск өлкәләрендә, Карелия, Кырым һәм Беларусь Республикаларында Бөек Ватан сугышы елларында һәлак булган сугышчыларның калдыкларын күмү урыннарын билгеләү буенча экспедицияләрдә катнашуы планлаштырыла.
«Хәтер маршы»нда катнашкан барлык отрядларга рәхмәт белдерәсем килә. Бик лаеклы нәтиҗәләр, бигрәк тә Бөек Җиңүнең 80 еллыгы елында, ата-бабаларыбызның батырлыклары турында истәлек аеруча кискен яңгыраган елда. «Хәтер маршы»н кабул иткән һәм экспедициягә чыгуны тәэмин итүдә эзләүчеләргә һәрвакыт ярдәм күрсәткән район администрацияләренә аерым рәхмәт белдерәм. Татарстанның эзләнү хәрәкәте һәрвакыт лидерлар рәтендә: бездән урманнарга 600 дән артык кеше чыга. Инде Беларусь Республикасында, Мурманск һәм Ростов өлкәләрендә беренче разведка экспедицияләре артта калды, ә бер атнадан безне масштаблы «Любань» төбәкара экспедициясе көтә. Шуңа күрә барыгызга да уңышлар, табышлар һәм яхшы нәтиҗәләр телим. Безне бөек эшләр көтә», – дип билгеләп үтте Александр Коноплев.
Тантаналы ачылыштан соң «Ватан» Берләшмәсе» төбәк яшьләр иҗтимагый оешмасы базасында Татарстанның эзләү берләшмәләре командирлары советы узды, анда эзләүчеләр кыр эзләү сезонына планнар һәм Бөек Җиңүнең 80 еллыгын бәйрәм итүгә багышланган чаралар турында фикер алыштылар. Эзләү отрядлары җитәкчеләренә расланган план нигезендә эзләү экспедицияләрен уздыруга юлламалар бирелде. «Хәтер Маршы-2025» республика акциясенә якынча йомгак ясалды, акциядә иң актив катнашучыларга кыйммәтле бүләкләр һәм рәхмәт хатлары тапшырылды.
Хәзерге вакытта 18 эзләү отряды көче белән Татарстан яшьләре өчен агитбригадалар чыгышлары үткәрелде, аларны 10500 дән артык кеше күрә алды. Маршта катнашучылар 174 мәгариф учреждениесендә очрашулар үткәрде – барлыгы 200ләп лекцияләр, әдәби-музыкаль композицияләр, эзләү эшләре турында сөйләүләр һәм эзләү экспедицияләрендә табылган экспонатларны күрсәтү белән чыгыш ясадылар.
Шулай ук эзләүчеләр РФ Оборона министрлыгының «Эзләү хәрәкәтендә аерымлык өчен» билгеләре, «Татарстан Республикасы эзләү хәрәкәтендә аерымлык өчен» медальләре белән бүләкләнделәр.
Россия Федерациясе Президенты Владимир Путин карары буенча 2025 ел Россиядә Ватанны саклаучылар елы дип игълан ителде.
