IV Казан глобаль яшьләр саммиты тәмамланды

2025 елның 1 сентябре, дүшәмбе

29 августта Казанда мәгариф, фән һәм яшьләр сәясәте киләчәге турында фикер алышу өчен эре халыкара мәйданчыкка әверелгән Казан глобаль яшьләр саммиты үз эшен төгәлләде. Көн дәвамында дискуссияләр, мастер-класслар, ябык очрашулар һәм дистәләгән илдән фикер лидерларын һәм дәүләт эшлеклеләрен җыйган төп пленар сессия булды.

Саммитның төп максаты  — икеяклы мөнәсәбәтләрне ныгыту, Яшьләр дипломатиясен үстерү һәм уртак мәгариф, мәдәни һәм инновацион проектлар өчен ныклы нигез булдыру, бу «Яшьләр һәм балалар» милли проекты максатларына туры килә.

Саммитны Россия Федерациясе Фән һәм югары белем министрлыгы, Казан федераль университеты, Татарстан Республикасы Хөкүмәте, Татарстан Республикасы Яшьләр эшләре министрлыгы, «Ислам Хезмәттәшлеге Оешмасының Яшьләр форумы» халыкара оешмасы оештырды. Оештыруда катнашучылар: «Беренчеләр хәрәкәте» Гомумроссия иҗтимагый-дәүләт хәрәкәте, Яшьләр дипломатиясе академиясе, Татарстан Республикасы яшьләр үзәге.

Программа «Яңа медиа һәм ясалма интеллект классик белем бирү институтларын алыштырырмы? Цифрлаштыру чорында ничек яшәргә» дискуссиясеннән башланып китте. Берләшкән Гарәп Әмирлекләре, Россия, Кытай һәм Үзәк Азия илләре экспертлары технологияләрнең мәктәп һәм университетларның гадәти форматын ничек үзгәртүе турында фикер алыштылар.

 iSchool (Мисыр)га нигез салучы Мөхәммәд Гавиш: «Мәктәпләр һәм университетлар бердәнбер белем чыганагы булудан туктаячак — алар шәхес үсеше үзәкләренә әверелергә тиеш», - дип белдерде.

Ziyo Forum (Үзбәкстан) Фән һәм мәгарифне үстерү фонды матбугат сәркатибе Сирожиддин Бозаров: «Цифрлы чор яңа мөмкинлекләр ача, ләкин мәгариф институтларыннан сыгылмалылык таләп итә»,-дип билгеләп үтте.

INETICA коммуникация агентлыгының (Россия) идарәче партнеры Антон Пашков: «Бүген коммуникация агентлыкларының бурычы — яшьләргә мәгълүмат ташкынында ориентлашырга һәм кыйммәтләргә юнәлеш табарга ярдәм итү», - дип ассызыклады.

Таҗикстан студентларының Яшьләр җәмгыяте башкарма директоры Диловар Бобоев: «Яшьләр өчен белем һәм реаль тормыш арасындагы бәйләнешне тою мөһим», - дип өстәде.

Аннары «Мәктәп дипломатия клублары» катнашучыларының ябык очрашуы узды.  «Башка халыкларны өйрәнеп, без үзебезнекен дә өйрәнәбез. Дипломатиянең мәктәп клублары мәдәниятләр арасында күперләр формалаштырырга мөмкинлек бирә, һәм бүген балалар үзләре халыкара хезмәттәшлек идеяләре генераторларына әверелә. Алар цифрлаштыру чорында үсә һәм өлкәннәрчә карарлар кабул итә. Аларны тыңларга гына өйрәнергә кирәк», - дип ассызыклады «Беренчеләр хәрәкәте» идарәсе рәисе Артур Орлов.

Superjob компаниясенең «Аңлы профориентация» мастер-классы булды. Компания маркетингы җитәкчесе Алина Ходькина аңлатканча, бүген һөнәр сайлау —  бердәнбер карар түгел, ә процесс: «Үзеңнең көчле һәм йомшак якларыңны анализларга һәм аларны базар таләпләре белән чагыштырырга кирәк. Ул вакытта яшь белгечләр һәрвакыт ихтыяҗлы булып кала алачак».

«Глобаль үзгәрешләр чорында шәхес белеме: кыйммәтләр һәм карьера траекторияләре» пленар сессиясе көннең төп вакыйгасы булды.

Татарстан Республикасы Рәисе Рөстәм Миңнеханов сәламләү сүзендә: «Кискен үзгәрешләр чорында нәкъ менә белем шәхеснең дә, дәүләтнең дә тотрыклылыгын билгели. Безнең бурыч – һәр яшь кеше һөнәрендә һәм шәхси үсешендә үзенең индивидуаль траекториясен таба алырлык шартлар тудыру».

Ул Татарстанның мәгариф инфраструктурасын үстерүдәге казанышларын билгеләп үтте: фәнни үзәкләр челтәре, кванториумнар, инженерлык мәктәпләре һәм Россиядә иң эре балалар лагерьлары челтәре. Рәис сүзләренчә, республика бүген 22 меңнән артык чит ил студентын укыта, ә белем бирү сыйфаты бөтен дөньядан яшьләрне җәлеп итә.

Россия Тышкы эшләр министры Сергей Лавров та сәламләү сүзе белән мөрәҗәгать итте: «Казан саммиты төрле илләрдән, мәдәниятләрдән һәм диннәрдән яшьләрне берләштерә. Әмма барлык катнашучыларны үз-үзеңне тормышка ашыруга һәм тату яшәүгә омтылыш берләштерә. Нәкъ менә бу заман чакыруларына җавап бирә».

Россиянең фән һәм югары белем министры Валерий Фальков дәүләтнең системалы адымнарын билгеләп үтте: «Без кадрлар әзерләү һәм киләчәк буыннарны тәрбияләү өчен шартлар тудырабыз. Грант ярдәме программалары гамәлгә кертелде, университетларның заманча кампуслары төзелә, дөньякүләм дәрәҗәдәге тикшеренү үзәкләре челтәре үсеш ала».

Малайзия яшьләр советы президенты Мохд Иззат Афифи Абдул Хәмид белем бирүнең кыйммәтле аспектына игътибарны юнәлтте: «Безнең максат — һәр яшь кешенең белемнәре генә түгел, ә лаеклы һәм ышанычлы яшәү өчен кораллары да булсын».

Сессиядә катнашучылар арасында Ислам яшьләре форумы президенты Таха Айхан да чыгыш ясады, ул бүгенге лидерның төп сыйфатларын: эмоциональ интеллект, креативлык, тотрыклылык һәм үзгәрешләргә җайлашу сәләтен билгеләп үтте. «Мәгариф профессионалны гына түгел, җаваплы гражданинны да формалаштырырга тиеш», — дип билгеләде ул.

«Фәндә кадрлар: яшь белгечләрне җәлеп итүнең иң яхшы тәҗрибәләре» дигән аерым сессиядә Пакистан, Кытай, Индонезия, Оман һәм Вьетнам академик берләшмәләре вәкилләре яшь галимнәр карьерасының үсеше турында фикер алыштылар.

Доктор Аднан Максуд (Пакистан): «Яшь тикшеренүчеләр өчен матди стимуллар гына түгел, дисциплинарара хезмәттәшлек өчен мөмкинлекләр дә мөһим», - дип ассызыклады.

Нэнси Лоу (Кытай) университет тирәлеге эчендәге киртәләргә игътибар итте: «Без дисциплинаара тикшеренүләрне хупларга тиеш. Әмма бүген еш кына бәя һәм басмалар системасы хезмәттәшлеккә комачаулый».

Профессор Айша Әл – Харти (Оман) аспирантларга ярдәм итү турында болай ди: «Төп бурыч –талантлы студентларны җәлеп итү генә түгел, ә аларны тикшеренү өлкәсендә дә тотып калу. Моның өчен сыгылмалы программалар һәм яшь ата-аналарның ярдәме кирәк».

«Хаталар бизнесны ничек формалаштыра» эшмәкәрләр сессиясе зур кызыксыну уятты. Яшь нигез салучылар уңышсызлык тарихлары белән ачыктан-ачык уртаклаштылар.

HOHORO компаниясенә нигез салучы модератор Илнар Шәмсетдинов (Россия) ассызыклаганча: «Бизнес — ул сату гына түгел, ул барыннан да элек дөрес юридик һәм оештыру базасы. Документлардагы хаталар миллионнар торырга мөмкин».

Доктор Ваэль Керта дөнья компанияләре тарихыннан мисаллар китерде: «Хәтта Amazon яки Instagram кебек лидерлар да уңышсызлыклар аша үттеләр. Югалтулар — бу ахыры түгел, ә киләчәк уңышка лицензия».

Катнашучылар билгеләп үткәнчә, нәкъ менә хаталардан өйрәнә белү бизнесның тотрыклылыгын һәм эшмәкәрләрнең лидерлык сыйфатларын формалаштыра.

Форум эшенең азагында 40тан артык илдән яшьләрне һәм экспертларны берләштергән йомгаклау декларациясе кабул ителде. Документта инклюзив белем бирүнең, академик мобильлекне һәм Халыкара яшьләр хезмәттәшлеген үстерүнең мөһимлеге ассызыклана. Таиландның Ислам яшьләр ассоциациясе президенты Әнәс Хамая сессиягә нәтиҗә ясады:  «Яшьләр — киләчәк лидерлары түгел, ә бүгенге лидерлар. Без үзгәрешләрне көтәргә тиеш түгел, ә аларны бүген үк булдырырга тиеш».

Саммит югары нотада тәмамланды, дөньяның яшь лидерларының мәгариф, фән һәм мәдәниятара хезмәттәшлек кыйммәтләре тирәсендә берләшү символына әверелде.

 

ЯҢАЛЫКЛАРГА ЯЗЫЛУ
Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International